(Ilustracija: pixabay.com)Ako ste započeli proces legalizacije nekretnina po Zakonu o ozakonjenju, a niste završili – sad ćete sve ponovo, ispočetka. Naime, donošenjem Zakona o posebnim uslovima za evidentiranje i upis prava na nepokretnostima svi prethodno pokrenuti postupci su obustavljeni 24. oktobra.
Novi zakon, koji je predsednik Srbije nazvao „Konačno svoj na svome“, nalaže da svi koji žele da im se utvrdi pravo svojine na nepokretnostima treba za to da podnesu prijavu, osim postupaka u kojima su, do dana stupanja na snagu novog zakona, doneta pravosnažna ili konačna rešenja o ozakonjenju i legalizaciji objekata.
Kako do upisa nepokretnosti?
Potrebno je prijaviti objekat putem digitalne platforme kojom upravlja Agencija za prostorno planiranje i urbanizam uz podršku Republičkog geodetskog zavoda. Platforma ukršta podatke iz prijave sa podacima o objektima i vlasnicima iz javnih evidencija da bi se utvrdili nosioci prava svojine.
Postupak se odvija u tri faze. U prvoj opštine unose svoje zoning planove na platformu u roku od 45 dana od stupanja zakona na snagu, odnosno do 8. decembra. U drugoj fazi postupka legalizacije građani podnose prijave od 8. decembra do 5. februara 2026. godine za svaku nepokretnost pojedinačno. Građani mogu sami da podnesu prijave preko platforme ukoliko imaju nalog na portalu eUprava ili preko uslužnog centra lokalne samouprave (uživo). U završnoj fazi Agencija za prostorno planiranje i urbanizam upoređuje podatke iz prijava i javnih evidencija i izdaje potvrdu na osnovu koje se obavlja upis u katastar.
Šta može i šta ne može da se legalizuje?
Ukoliko nepokretnost može da se legalizuje – ishod provere je pozitivan – agencija izdaje potvrdu i dostavlja RGZ-u koji obavlja prioritetni upis prava svojine bez obzira na prethodne postupke i bez naplate taksi i naknada.
Ukoliko je ishod provere negativan, agencija bez odlaganja elektronskim putem obaveštava podnosioca prijave i nadležnog građevinskog inspektora.
Za objekte koji su izgrađeni na tuđem privatnom zemljištu bez pravnog osnova, agencija će pozvati podnosioca da uredi odnose sa vlasnikom zemljišta.
Ako su objekti izgrađeni na površinama koje su planirane i privedene javnoj nameni, kao i u zaštićenim područjima, biće uklonjeni ili će postati vlasništvo države.
Privremeni objekti (mobilne kuće, kontejneri, balon hale) biće evidentirani bez upisa prava svojine.
Za objekte koji nisu prijavljeni ili za koje postoje drugi autoritativni podaci agencija će doneti odluku u skladu sa raspoloživim podacima.
Cena legalizacije
U opštinama i gradovima u kojima živi manje od 50.000 ljudi cena upisa je 100 evra, od 100 do 300 evra plaćaju oni koji žive u gradovima koji imaju od 50.000 do 100.000 stanovnika, od 300 do 500 evra u gradovima sa preko 100.000 stanovnika, a u Beogradu 1.000 evra.
Naknada za upis prava svojine za komercijalne i druge objekte plaća se u visini doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta.
Od plaćanja naknade oslobođeni su primaoci socijalne pomoći, osobe sa invaliditetom, borci, samohrani roditelji i porodice sa troje i više dece.
Naknada se ne plaća unapred, već nakon prijema obaveštenja koje agencija dostavlja putem imejla, telefona, ili na adresu iz prijave podnosioca, navodi se na sajtu svojnasvome.gov.rs.
Opština Bečej objavila je obaveštenje na svojoj internet stranici u kojem se navodi da podnošenje prijava za evidentiranje i upis prava na nepokretnostima počinje 8. decembra „i to isključivo putem zvanične aplikacije“.
Opštinska uprava Bečej, Odeljenje za urbanizam, građevinarstvo, imovinsko-pravne poslove, komunalne poslove, saobraćaj i inspekcijski nadzor „obezbediće građanima svu potrebnu tehničku podršku. Prijave će se podnositi prema unapred utvrđenom rasporedu po lokacijama. Građani će o tačnim terminima biti blagovremeno obavešteni. Pozivamo sve građane koji su ranije podneli zahteve u prethodnim postupcima da dođu u skladu sa rasporedom, kako bi se izvršila nova prijava u skladu sa važećim propisima“, piše u opštinskom saopštenju.
S obzirom na to da opština nije objavila „raspored“, zasad postoje samo „lokacije“, a one su zgrada opštine u Bečeju, a u naseljenim mestima Poljanica, Mileševo/Drljan, Radičević, Bačko Gradište i Bačko Petrovo Selo objekti mesne zajednice.
Opština je saopštila i to da građani koji nisu započeli postupak legalizacije „mogu da se jave direktno u prostorije određene za prijavu“ – to je, ako tumačimo ne sasvim jasno obaveštenje, u slučaju Bečeja zgrada opštine, a preciznije informacije ne postoje (koja kancelarija u zgradi opštine).
Za dodatne informacije i instrukcije, građani mogu pozvati opštinske brojeve telefona: 021/6811-931, 021/6811-908.
Ko će najviše da legalizuje?
Prilikom najave zakona, o kom je govorio predsednik Srbije, rečeno je da će građanima biti omogućeno da za 100 ili za nekoliko stotina evra legalizuju neuknjižene objekte. U vezi s novim zakonom postoji sumnja da će ovaj zakon najviše da koristi biznismenima bliskim vlasti koji imaju na hiljade i hiljade novoizgrađenih, ali i planiranih kvadrata.
Priredili: K.B. i K.D.F.
