Članovi Opštinskog veća od imenovanja – većina nakon izbora u maju 2012. godine – do danas nisu podneli izveštaje o svom radu, niti su predstavili svoje planove rada javnosti. Izrada programa rada nije obaveza lokalnih funkcionera, međutim, poželjno je da imaju makar skicu poslova koje u toku mandata žele da urade. Izveštaj o radu, pak, trebali bi da podnose predsedniku opštine, doduše, ni to nije zakonska obaveza, međutim, bilo bi uputno da članovi lokalne vlade periodično ipak saopšte šta su uradili za zarade koje primaju.
Redakcija Bečejskog mozaika od lokalnih izbora 2012. godine u dva navrata je pokušala da sazna da li predstavnici lokalne vlade imaju programe rada, šta je u njima predviđeno i šta su dosad uradili, prvi put pre oko godinu dana, a drugi put u oktobru ove godine. Tražene informacije, međutim, nijednom nije dobila, uz tri izuzetka. Na zahtev za slobodan pristup informacijama od javnog značaja početkom novembra meseca odgovorili su članovi Opštinskog veća Ištvan Ačai, zadužen za mesne zajednice, verske zajednice i međunacionalne odnose (predlog GG „Za Bečej“), Andrea Galgo Ferenci, zadužena za obrazovanje, kulturu i civilne organizacije (predlog GG „Za Bečej“) i dr Anđelko Mišković, zadužen za poljoprivredu i razvoj sela (predlog SNS-a).
Odgovore na pitanje o tome da li imaju plan rada i izveštaj o svom dosadašnjem radu, naravno, uz kopije planova i izveštaja, u zakonskom roku, do 7. novembra, nisu dostavili članovi Opštinskog veća: dr Slobodan Dimitrov, zadužen za zdravstvo i socijalnu zaštitu (predlog SNS-a) – on je pre nekoliko meseci u Opštinskom veću došao na mesto Mikloša Đurčika (predlog LDP-a) –, Dragan Kovačev, zadužen za privredu i preduzetništvo (predlog SNS-a), Dalibor Kekić, zadužen za investicije i razvoj (predlog LDP-a), Svetlana Vuletić, zadužena za područje uprava i propisi (predlog SNS-a), Miomir Jelenić, zadužen za sport, omladinu i turizam (predlog SPO-a) i Laslo Friš, zadužen za ruralni razvoj i zaštitu životne sredine (predlog DSVM-a).
Ćutanje predsednika opštine, njegovih savetnika i pomoćnika
Zahtevi za slobodan pristup informacijama od javnog značaja upućeni su i pomoćnicima i savetnicima predsednika opštine. Do isteka zakonskog roka, 7. novembra, program rada i izveštaj o radu (ako ga imaju) nisu dostavili pomoćnici predsednika opštine Mihajlo Ćelić, Dragan Tošić i Slobodan Malešev, kao ni savetnici predsednika opštine Igor Kiš i Ilona Varnju.
Predsednik opštine u zakonskom roku takođe nije odgovorio na pitanja postavljena u zahtevu za slobodan pristup informacijama od javnog značaja u vezi sa rekonstrukcijom zadužbine Bogdana Dunđerskog: zbog čega je prekinuta rekonstrukcija objekta, da li je izvođač radova „Ranđelović-gradnja“ samoinicijativno napustio gradilište ili je to učinio u dogovoru sa investitorom (opština Bečej), kada i koliko je novca isplaćeno izvođaču od početka radova na objektu zadužbine, da li je projekat rekonstrukcije neizvodljiv, kako je nagovestio izvođač radova, itd. Predsedniku opštine postavljena su i pitanja o eventualnom zagađenju životne sredine od 20. oktobra, međutim, uprkos tome što je u slučajevima mogućeg zagađenja životne sredine rok za odgovor najviše 48 sati od prijema zahteva, predsednik opštine na taj zahtev ni nakon 17 dana nije odgovorio.
Redakcija Bečejskog mozaika je 11. novembra podnela žalbe povereniku za informacije od javnog značaja i zaštitu podataka o ličnosti Rodoljubu Šabiću protiv Opštinskog veća i protiv predsednika opštine (zbog toga što u zakonskom roku nisu upućeni odgovori na zahteve o radu pomoćnika, savetnika, kao ni odgovori na pitanja koja su postavljena predsedniku opštine).
Zarade od 35.000 do 85.000
Bečejska javnost nije upućena u to šta i kako radi većina lokalnih funkcionera, jer nema izveštaja o njihovom radu, ali ima saznanja o njihovim zaradama.
Mesečna zarada predsednika opštine je oko 85.000 dinara, članova Opštinskog veća oko 70.000 dinara, članova Opštinskog veća koji su tzv. volonteri oko 38.000 dinara, pomoćnika predsednika opštine od 64.000 do 70.000 dinara, a savetnika predsednika opštine od 35.000 do 40.000 dinara.
Izveštaj o radu na 50 stranica
Od tri člana Opštinskog veća koja su poštovala Zakon o slobodnom pristupu informacijama od javnog značaja, najobimniji plan rada i izveštaje o radu poslao je dr Anđelko Mišković. Mišković je redakciji Bečejskog mozaika na više od 50 kucanih strana dostavio mesečne izveštaje o radu od oktobra 2012. do novembra 2014. godine, koje je uputio/ upućuje predsedniku opštine i Opštinskom veću.
U svom planu rada Mišković navodi da nije zatekao nijedan projekat, niti projektno-tehničku dokumentaciju kada je došao na funkciju člana Opštinskog veća, osim projekta sistema za navodnjavanje u PIK-u „Bečej“ iz 1986. godine. „S obzirom na poveći broj neopravdanih sredstava dobijenih od Pokrajine, prvi period svog mandata sam morao da iskoristim da ponovo izradimo niz dokumenata i da iz drugih sredstava opravdamo ili da vratimo ova sredstva. To je značajno usporilo pojedine aktivnosti“, piše Mišković.
Među planiranim aktivnostima ovog člana Opštinskog veća su: stalna saradnja sa svim poljoprivrednicima na teritoriji opštine, izrada nacrta godišnjih programa uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini, angažovanje na svim poslovima koji su direktno povezani sa poljoprivredom u Bečeju, pomoć prilikom prijavljivanja poljoprivrednih gazdinstava, pomoć staračkim domaćinstvima prilikom apliciranja na konkurse, kontrola kvaliteta radova iz pojedinih javnih nabavki koje su povezane sa poljoprivredom, primena raznih projekata (recimo, IGIS, organska proizvodnja), apliciranje za bespovratna sredstva ili sredstva koja vezuju sopstvena dodatna sredstva za izradu projektno-tehničke dokumentacije, čišćenje kanalske mreže, opremanje poljočuvarske službe, popravka atarskih puteva i izlaza na regionalne puteve, obezbeđenje povećanja površina pod šumskim zasadima u opštini, direktna podrška stočarskoj proizvodnji u cilju organizovanja sastanaka, okruglih stolova, radionica i poseta ključnih ljudi i Ministarstva poljoprivrede, organizovanje edukativnih radionica i predavanja za različite ciljne grupe, odnosno za male proizvođače i specifične oblasti proizvodnje, započinjanje nabavke projektno-tehničke dokumentacije za izradu sistema za navodnjavanje (crpne stanice, kanali, ustave i prelazi preko kanala), za izradu lokacije za odlaganje animalnog otpada u opštini Bečej, kao i za uređenje zemljišta oko deponije Botra, analiza poljoprivrednog zemljišta na oko 9.000 hektara, ostataka pesticida na 25 lokacija u opštini, mulja u Beljanskoj bari, očuvanje staništa ptica u opštini i pomoć LU Bečej, Bečko Petrovo Selo i Bačko Gradište oko podizanja remiza za odgajanje i očuvanje korisnih ptica u ataru opštine (u planu radu člana Opštinskog veća ne piše kada je izrađen).
O izveštajima o radu Miškovića, zbog obimnosti dokumentacije, pisaćemo u nekom od narednih brojeva Bečejskog mozaika.
Ištvan Ačai, član Opštinskog veća zadužen za mesne zajednice, verske zajednice i međunacionalne odnose, u odgovoru na zahtev za slobodan pristup informacijama od javnog značaja napisao je da se plan i program rada Opštinskog veća ne radi u vidu posebnog dokumenta, niti postoji obaveza za izradu takvog dokumenta, već članovi Opštinskog veća koriste smernice iz Strategije održivog razvoja opštine za rad. „Naravno samo oni koji plan i program pronađu u tom dokumentu, pošto o mesnim zajednicama ima jako malo“, napisao je Ačai i dodao da u njegovom odgovoru na zahtev nisu prikazane njegove redovne aktivnosti člana (sednice Opštinskog veća, radni sastanci sa članovima Veća, Opštinski štab za vanredne situacije, rad sa tekućom poštom i svakodnevno rešavanje predmeta itd.). On je umesto da podnese izveštaj o svom radu – šta je uradio od početka mandata do danas – naveo samo uopštene poslove koje bi član Opštinskog veća trebao da obavlja: „Član Opštinskog veća radi na koordinaciji između mesnih zajednica, verskih zajednica i opštine. Plan i program rada rade mesne zajednice, što znači da svake godine osam (8) mesnih zajednica radi svoj program, a član veća svoj program i rad, prilagođava radu i programu mesnih zajednica, plan rada je uveliko podložan izmenama jer mesne zajednice mogu menjati svoj plan po potrebi građana, tako da se automatski menja i plan-program rada člana Opštinskog veća. Mesne zajednice imaju Savet M.Z. sa predsednikom na čelu, a član Opštinskog veća pomaže i savetuje pri donošenju nekih oduka koje se tiču stanovnika mesnih zajednica. Sekretari mesnih zajednica obaveštavaju usmeno ili pismeno člana veća o dešavanjima na teritoriji njihove nadležnosti, ako smatraju da je to potrebno. Član Opštinskog veća izveštava Opštinsko veće pismeno ili usmeno i razmatraju dalji rad u vezi zadatog problema. Ako su izbori u mesnim zajednicama (izbor za članove saveta, izbor sekretara (ili na drugim nivoima), vrši koordisanje i pomaže savetu da donosi ispravne odluke o raspisivanju istih). Zajedno sa sekretarom i Savetom MZ koordinira rad u problematičim vremenskim periodima (kišovita jesen, podzemne vode ili teški zimski uslovi (sneg) kada čl. Veća mora da upućuje odgovarajuće osobe sa mehanizacijom (u dogovoru sa javnim preduzećima) na mesta gde su ugroženi stanovnici ili imovina istih. O ovakvim dešavanjima ne može se praviti ni plan ni program, rešava se odmah po potrebi.
Za svaku M.Z. posebno se pravi, svake godine budžet za sledeću godinu a u toku godine uvek se radi rebalans tih budžeta po potrebi ili po nalogu viših nivoa vlasti. Član Veća učestvuje u izradi istih i obrazlaže i brani isti na Opštinskom Veću.
Izrađeni su modeli novih Statuta za mesne zajednice, koje svaka M.Z. prilagođava svojim potrebama i po zakonu o lokalnoj samoupravi koristi iste. Prati (član Opštinskog veća; prim. nov.) sajtove sa konkursima predviđene za M.Z. i o tome obaveštava iste. Svakog meseca se kontroliše trebovanje sredstava mesnih zajednica iz budžeta opštine.
Po pozivu Saveta mesne zajednice, učestvuje u radu Saveta mesne zajednice. Sa verskim zajednicama je saradnja na dosta visokom nivou, Opština ne može i ne sme da se meša u rad verskih zajednica, ali zato pokušava da pomaže na drugi način ako je u mogućnosti. Opštinsko veće je u budžetu predvidelo sredstva za verske zajednice, koje su za dodelu ta sredstva konkurisale (zajednički uskrs, molitvene sedmine, Božić itd.). Nadam se da će saradnja ostati ili će se još poboljšati“.
Andrea Galgo Ferenci, članica Opštinskog veća koja se bavi oblastima obrazovanja, kulture i civilnih organizacija rekla je, kao i Ačai, da se smernice za rad članova Opštinskog veća nalaze u Strategiji održivog razvoja opštine Bečej. „Moje područje delovanja se odnosi na obrazovanje, kulturu i NVO, te se nalazi u poglavlju Obrazovanje, kultura, mladi i sport (prioritet br. 6), bez dela koji se odnosi na mlade i sport. Ustanove obrazovanja ugrađuju ove strateške ciljeve u Godišnji program rada škole, ovaj dokumenat se usvaja od strane Školskog odbora, i škole nisu u obavezi da dostave isti Opštinskom veću, oni dostavljaju svoj finansijski plan, jer se troškovi održavanja finansiraju od strane opštine, naime opštinski budžet nije isti kao republički, jer nema posebne delove za koji su nadležni posebni ministri. Nadležnosti članova veća su posebno definisane Zakonom o lokalnoj samoupravi. Ustanove kulture su direktni korisnici budžeta opštine, Opštinskom veću dostavljaju plan rada (na osnovu strategije) i njihove aktivnosti se finansiraju iz budžeta opštine. Članica veća zadužena za tu oblast koordinira u izradi budžeta i stara se o realizaciji budžeta. Finansiranje aktivnosti nevladinog sektora se vrši iz budžeta opštine na osnovu javnih konkursa (moje područje se ne odnosi na NVO koja se bave sportom). Izveštavanje o radu se vrši usmeno na sastancima Veća, i povremeno u pisanoj formi na zahtev predsednika opštinskog veća (ne postoji zakonska obaveza izveštavanja u pisanoj formi)“, navela je Galgo Ferenci. Ona je predočila i mere i aktivnosti predviđene Strategijom održivog razvoja u oblasti nevladinih organizacija, kulture i obrazovanja, te je tabelarno iskazala šta je od predviđenih mera i aktivnosti urađeno.
Zbog obimnog materijala, te informacije ćemo objaviti u jednom od narednih izdanja Bečejskog mozaika.
Šta radi opštinska vlada?
Zakon o lokalnoj samoupravi u članovima 45, 46, 47, 48, 49 i 50 bavi se opštinskim većem.
Opštinsko veće čine predsednik opštine, zamenik predsednika opštine, kao i članovi opštinskog veća čiji je broj utvrđen statutom opštine i koje bira Skupština opštine, na period od četiri godine, tajnim glasanjem, većinom od ukupnog broja odbornika. Kandidate za članove opštinskog veća predlaže kandidat za predsednika opštine.
Predsednik opštine je predsednik opštinskog veća. Zamenik predsednika opštine je član opštinskog veća po funkciji.
Broj članova opštinskog veća, koje skupština opštine bira na predlog predsednika opštine, ne može biti veći od 11.
Članovi opštinskog veća koje bira skupština opštine ne mogu istovremeno biti i odbornici, a mogu biti zaduženi za jedno ili više određenih područja iz nadležnosti opštine.
Opštinsko veće: predlaže statut, budžet i druge odluke i akte koje donosi skupština; neposredno izvršava i stara se o izvršavanju odluka i drugih akata skupštine opštine; donosi odluku o privremenom finansiranju u slučaju da skupština opštine ne donese budžet pre početka fiskalne godine; vrši nadzor nad radom opštinske uprave, poništava ili ukida akte opštinske uprave koji nisu u saglasnosti sa zakonom, statutom i drugim opštim aktom ili odlukom koje donosi skupština opštine; rešava u upravnom postupku u drugom stepenu o pravima i obavezama građana, preduzeća i ustanova i drugih organizacija u upravnim stvarima iz nadležnosti opštine; stara se o izvršavanju poverenih nadležnosti iz okvira prava i dužnosti Republike, odnosno autonomne pokrajine; postavlja i razrešava načelnika opštinske uprave, odnosno načelnike uprava za pojedine oblasti.
Organizacija, način rada i odlučivanja opštinskog veća, detaljnije se uređuje njegovim poslovnikom.
Predsednik opštine i opštinsko veće redovno izveštavaju skupštinu opštine, po sopstvenoj inicijativi ili na njen zahtev, o izvršavanju odluka i drugih akata skupštine opštine.
R.M.