Službenici i nameštenici u Opštinskoj upravi lokalne samouprave od početka februara meseca ne bi trebalo da u toku radnog vremena koriste društvene mreže, da gledaju i distribuiraju pornografske sadržaje, da budu podložni korupciji, primaju poklone veće vrednosti, da budu u kratkim haljinama i neuredni i tako dalje, doduše, ni dosad sve to nije trebalo da rade, ali će sada valjda biti i potrebne discipline, jer je 2. februara stupio na snagu novi Kodeks poslovnog ponašanja i poslovne etike službenika i nameštenika u Opštinskoj upravi opštine Bečej, koji je doneo načelnik Opštinske uprave.
Svrha tog kodeksa je da utvrdi standarde ličnog i profesionalnog integriteta i pravila ponašanja zaposlenih u Opštinskoj upravi.
U Kodeksu se navodi, recimo, da su zaposleni u Opštinskoj upravi dužni da se ponašaju u skladu sa opšteprihvaćenim pravilima pristojnog ophođenja, kao što su tačnost dolaska na posao i na sastanke, kao i poštovanje dogovorenih i zakonom propisanih rokova, korišćenje propisanog vremena za pauzu u toku rada, nenapuštanje radnog mesta, bez potrebe i bez najave i pre isteka propisanog radnog vremena. Tokom radnog vremena nije dozvoljeno obavljanje privatnih razgovora i poslova, a zaposleni prilikom komunikacije treba da budu ljubazni, prikladno i uredno obučeni, a preporučeno je i „izbegavanje učestvovanja u glasinama, ogovaranju i drugim vrstama negativne komunikacije“.
Zaposleni treba da bude marljiv, odgovoran i profesionalan
U članu 4 Kodeksa navodi se da je svaki zaposleni u Opštinskoj upravi dužan da u obavljanju poslova postupa profesionalno, odgovorno, marljivo i istrajno, dužan je da se ponaša na način kojim se čuva i unapređuje poverenje građana u lokalnu samoupravu, a „u odnosima sa pretpostavljenim, podređenim i drugim zaposlenim postupa sa dužnom pažnjom i poštovanjem, a pretpostavljenom se obraća sa Vi uz navođenje funkcije koju lice obavlja“.
Iako se to podrazumeva, u Kodeksu piše i da zaposleni obavlja svoju dužnost u okviru datog ovlašćenja u skladu sa zakonom i drugim propisom i postupa po pravilima struke i odredbi Kodeksa, te da „zaposleni ne sme da se u privatnom životu ponaša na način koji ga čini podložnim uticaju drugih lica, a što se može odraziti na zakonito i nepristrasno vršenje poslova i radnih zadataka“.
Politička neutralnost zaposlenih…
U članu 8 Kodeksa govori se o političkoj neutralnosti i kaže se da se zaposleni, u obavljanju svoje dužnosti, pridržava načela političke neutralnosti. „U obavljanju svojih poslova, zaposleni u Opštinskoj upravi ne sme da se rukovodi svojim političkim uverenjima, niti da sledi instrukcije političke prirode. U službenim prostorijama organa, zaposleni ne sme da nosi i ističe obeležje političkih stranaka, niti njihov propagandni materijal. Zaposleni ne sme da utiče na političko opredeljenje drugih zaposlenih“.
Kodeks se bavi i sprečavanjem sukoba interesa u članu 9: „Zaposleni je dužan da vodi računa o stvarnom ili mogućem sukobu interesa i preduzme mere predviđene zakonom, radi izbegavanja sukoba interesa. Zaposleni u Opštinskoj upravi ni u kom slučaju svoj položaj ne sme da koristi za ostvarivanje privatnih interesa“.
Primaju se samo pokloni „manje vrednosti“
Dalje, u članu 10, piše da zaposleni u Opštinskoj upravi ne sme da traži, niti da prima novac, poklone, usluge, gostoprimstvo ili bilo kakvu drugu uslugu ili drugu vrstu koristi za sebe ili drugo lice u obavljanju poslova i svojih dužnosti, osim protokolarnog ili prigodnog poklona manje vrednosti, saglasno propisima kojima se uređuje sprečavanje sukoba interesa. Poklonom manje vrednosti smatra se poklon čija vrednost ne prelazi 5 % prosečne mesečne zarade bez poreza i doprinosa u Srbiji u skladu sa propisima koje uređuje Agencija za borbu protiv korupcije.
Obaveza prijave povrede zakona i Kodeksa
Ukoliko zaposleni u Opštinskoj upravi opravdano veruje da je nastala ili da će nastati povreda zakona ili Kodeksa, mora da prijavi to svom nadređenom i drugom nadležnom organu u skladu sa zakonom. Isto treba da učini i zaposleni koji smatra da se na njega vrši pritisak od bilo koga da u obavljanju poslova postupi suprotno zakonu. Zaposleni u Opštinskoj upravi, koji prijavi navedeni slučaj, ne sme zbog toga trpeti bilo kakve štetne posledice.
Zaposleni koji smatra da se od njega ili drugog zaposlenog traži da postupi na način koji nije u skladu sa Kodeksom, o tome pismeno obaveštava načelnika Opštinske uprave.
Bez neovlašćenog saopštavanja informacija
Zaposleni u Opštinskoj upravi treba da na propisan način koriste informacije koje su im dostupne i ne smeju neovlašćeno da saopštavaju informacije do kojih su došli u obavljanju svojih poslova. Zaposleni je dužan da ukoliko dobije zahtev za slobodan pristup informacijama od javnog značaja, isti odmah prosledi ovlašćenom licu.
U obavljanju privatnih poslova, zaposleni ne sme da koristi informacije koje su mu službeno dostupne, radi sticanja pogodnosti za sebe ili za drugo lice.
U cilju zaštite podataka i privatnosti, zaposleni je dužan da se ponaša u skladu sa odredbama Zakona o zaštiti podataka o ličnosti. Zaposleni ne sme da iznosi lične podatke iz evidencija koje se vode u Opštinskoj upravi, osim u zakonu predviđenim slučajevima.
Nema više kratkih haljina? Mada je i to trebalo da se podrazumeva i do sada, u članu 12 Kodeksa navodi se kako zaposleni u Opštinskoj upravi treba da bude obučen na radnom mestu. Recimo, neprikladnom obućom i odećom smatraju se „papuče, neprimereno kratke suknje i haljine, odnosno suknje i haljine iznad kolena, preuske farmerice, bluze sa velikim dekolteom i dubokim izrezima pozadi, izrazito kratke ili providne bluze, kratke pantalone, helanke, trenerke, atlet majice i naočare za sunce. Muškarci treba da imaju uredno podšišanu kosu, izbrijano lice, odnosno negovane brkove ili bradu. Zaposlenog koji je neprikladno odeven, neposredni rukovodilac upozoriće na obavezu poštovanja ovog Kodeksa u pogledu odevanja na radnom mestu i na mogućnost pokretanja disciplinskog postupka u slučaju ponovljene povrede Kodeksa“. |
Fino sa strankama
U ophođenju sa strankama, piše u članu 18, zaposleni je dužan da postupa profesionalno, ljubazno i pristojno, pokaže zainteresovanost i strpljenje, posebno sa neukom strankom, blagovremeno i tačno daje podatke i informacije, u skladu sa zakonom i drugim propisima, pruža pomoć i daje informacije za postupanje po zahtevima, kao i po pravnim sredstvima za zaštitu prava i interesa, rukovodi se načelom jednakosti, ne daje privilegije, s posebnom pažnjom postupa prema osobama sa invaliditetom.
Zaposleni u telefonskom razgovoru treba da bude profesionalan, učtiv i kratak. „Telefonski razgovor uvek započinje predstavljanjem, a na poslovnu poruku odgovara odmah ili u najkraćem mogućem roku. Izbegavaju se privatni razgovori telefonom, posebno u prisustvu stranke“.
Reč-dve o zabrani seksualnog uznemiravanja U članu 14 Kodeksa navodi se da su zabranjeni svi oblici fizičkog i emocionalnog zlostavljanja, koji ugrožavaju sigurnost, integritet i dostojanstvo osobe, a koji za posledicu imaju trajni negativni učinak na pojedince i njegovu porodicu, kao i neposrednu radnu sredinu. „Zabranjene su pretnje, vulgarno izražavanje, ispadi besa, vređanje i omalovažavanje, verbalni i fizički napadi, seksualno zlostavljanje, kao i druga nasilnička ponašanja, koja čine radnu sredinu neodgovarajućom za kvalitetan rad. Zabranjeno je seksualno uznemiravanje, verbalno ili neverbalno neželjeno ponašanje iz sfere privatnog života, kojim se vređa lični integritet zaposlenog. Prijave za fizičko i emocionalno zlostavljanje i seksualno uznemiravanje podnose se licu koje je neposredno pretpostavljeno onome od koga potiče uznemiravanje“. |
Auto i ostalo ne može da se koristi u privatne svrhe
Svaki zaposleni mora da se odnosi prema imovini Opštinske uprave pažljivo i odgovorno, a poverene poslove da obavlja u skladu sa principima efikasnosti, ekonomičnosti, efektivnosti i sa ciljem racionalizacije. Zaposleni je dužan da materijalna i finansijska sredstva koja su mu poverena u obavljanju poslova koristi namenski, u ime i za račun Opštinske uprave i isključivo za obavljanje poslova i da ih ne koristi za privatne svrhe.
Pod imovinom Opštinske uprave podrazumevaju se i službena vozila, računarska oprema i delovi, foto-oprema, alati, pribor i druga oprema, softver i drugi elektronski proizvodi, informacije i dokumentacija, stručna literatura…
Zabranjeno korišćenje interneta u privatne svrhe
U članu 23 navodi se da zaposleni u Opštinskoj upravi koriste internet u cilju efikasnijeg obavljanja poslova i praćenja savremenih rešenja i tokova u različitim oblastima poslovanja, a da nenamenskim i neprihvatljivim korišćenjem interneta smatra se instaliranje, distribucija, prenos i upotreba nelicenciranih piratskih softvera, narušavanje sigurnosti i remećenje internet komunikacija, korišćenje destruktivnih i opstruktivnih programa. „Strogo je zabranjeno zaposlenima u Opštinskoj upravi angažovanje na društvenim mrežama u toku radnog vremena, jer se na taj način ostavlja utisak neprofesionalnosti, gledanje i distribuiranje pornografije na radnom mestu, gledanje filmova i serija na radnom mestu, umnožavanje filmova na CD-u ili preuzimanje filmova na flešu“.
Zabranjeno je zaposlenima i da omogućavaju duže zadržavanje privatnih posetilaca u radnim prostorijama.
Zabranjeno je u radne prostorije unositi robu radi prodaje, ili omogućavati drugom da to čini osim uz saglasnost načelnika Opštinske uprave, a u organizaciji Sindikalne organizacije Opštinske uprave.
Zaposleni su dužni da se pridržavaju odredaba Kodeksa, a sve ostalo predstavlja povredu radne dužnosti, u smislu odredaba Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave. Za sprovođenje Kodeksa odgovorni su rukovodioci Odeljenja u Opštinskoj upravi i načelnik Opštinske uprave.
K.D.F.