Dan borbe protiv fašizma i antisemitizma obeležen je u Bečeju tribinom u bečejskoj Gimnaziji 7. novembra, na kojoj je govorio istoričar mr Milivoj Bešlin, a prikazana su i dva kratka filma „Teorija o rasi“ i „Mitovi nacizma“ iz produkcije „City Fokus“, autora Stevana Živkova Andričina, poreklom iz Bečeja.
„Ljudi često brkaju nacizam i fašizam. Nacizam je specifičan oblik nemačkog fašizma. Fašizam se javljao u svojim različitim pojavnim oblicima tridesetih godina prošlog veka, kada je počeo da osvaja vlast i da postaje jedan od dominantnijih društvenih snaga u Evropi, ali mi danas pod pojmom fašizma podrazumevamo svaki rasno motivisani i ekstremno desničarski pokret. Fašizam kao ideologija nikada nije do kraja poražen, on je 9. maja 1945. godine poražen kao državni poredak u evropskim društvima, ali fašizam kao ideologija nije poražen, i ima ga u svim društvima i zbog toga je antifašizam uvek važna i poželjna društvena vrednost“, rekao je Bešlin.
Tokom svog iscrpnog izlaganja Milivoj Bešlin je, počevši od objašnjenja pojma fašizma, njegovog nastanka i pojavnih oblika, iznosio i niz podataka i činjenica do kojih je došao tokom svog istraživačkog rada, a neki od njih su manje poznati ili čak nepoznati širem krugu javnosti, te je prisustvo na tribini bilo zanimljivo i poučno.
Sećanje na Kristalnu noć Nasilje koje se dogodilo na nemačkim ulicama i trgovima 9. novembra 1938. godine označilo je početak državno organizovanog, pravno legitimisanog i javno podržanog progona Jevreja koji je završen ubistvom šest miliona nedužnih muškaraca, žena i dece. Taj događaj, poznat kao Kristalna noć, smatra se simboličnim početkom holokausta i obeležava se kao Međunarodni dan borbe protiv fašizma i antisemitizma. |
Bešlin je govorio i o četničkom pokretu, koji više godina istražuje, i o današnjim udžbenicima iz istorije.
„Fašizam je jedina ideologija koja ne obećava nikakvu vrlinu, nego obećava istrebljenje čitavih naroda, nacija, rasa, verskih grupa. Kao reakcija na jačanje fašističkih ideja krajem dvadesetih godina prošlog veka u Evropi javlja se ideologija antifašizma. Taj pokret je uključivao sve pojedince i organizacije koje su se tada borile protiv fašističkih i rasističkih ideja. Karakteristično za fašizam tada je bilo da je od početka zastupao ideju rata, dok je antifašizam zastupao ideju mira i bio je na neki način pacifistički pokret. Kada je rat krenuo 1939. godine, tada se formuliše ključna idejna platforma antifašizma, a to je: nema više mira, mira će biti tek kad fašizam bude poražen i mir će biti totalan ili ga neće biti. Od tada se podrazumeva da je samo aktivni i borbeni antifašizam zaista antifašizam. Ovo govorim, jer je to bitno i zbog naše istorije, jer u udžbenicima, pogotovo sada, postoji konfuzija, i u tom smislu je Jugoslavija imala samo jedan antifašistički pokret, a ne, kako u nekim udžbenicima piše, dva. Sve ostalo je ideologizacija i politizacija istorijske nauke, koja je, nažalost, kod nas izložena brojnim pritiscima“, objasnio je Bešlin.
LJ.M.