„Ranijih godina nekoliko puta sam odvela ćerku sa cerebralnom paralizom na rehabilitaciju u Dom zdravlja Bečej, jer nemam mogućnosti da privatno plaćam svakodnevne vežbe detetu. Način na koji se radilo sa mojom ćerkom pokazao mi je da te i takve vežbe za detetov razvoj neće ništa značiti. Dobili smo termin samo za 10 dana, terapeut je radio vežbe s mojom ćerkom kao da mu je to najteži zadatak u životu. Bila sam i više nego nezadovoljna“, reči su majke deteta sa invaliditetom.
Slična je priča i drugih roditelja dece sa invaliditetom u Bečeju, nijedan roditelj nije imao reči hvale na rad službe za rehabilitaciju, niti za (ne)učestalost vežbi.
„U okviru situacione analize nismo uspeli da dođemo do podataka o uslugama rehabilitacije za decu sa smetnjama u razvoju i invaliditetom i o stepenu njihovog korišćenja, čemu u budućnosti treba da se posveti dodatna pažnja. Usluge zdravstvene zaštite su u najmanjoj meri dostupne deci sa fizičkim invaliditetom i kombinovanim smetnjama“, navodilo se u publikaciji „Situaciona analiza: Položaj dece sa smetnjama u razvoju i invaliditetom u Republici Srbiji“ iz 2017. godine.
U toj publikaciji piše i da „formalno, deca sa smetnjama u razvoju ostvaruju pravo na pun obim zdravstvene zaštite u okviru obaveznog zdravstvenog osiguranja. Međutim, usled nejednake dostupnosti i nedovoljnih kapaciteta zdravstvenih službi, kao i neopravdano dugih lista zakazivanja za određeni terapijski tretman, zbog čega se dugo vremena izgubi dok dete ne ostvari pravo na neku uslugu ili tretman u zdravstvenoj ustanovi, roditelji često plaćaju za ove usluge u privatnim ordinacijama (obično logopedski tretmani i psihološka i fizikalna terapija)“.
U oblasti rehabilitacije, u opštini Bečej situacija je i krajem 2024. godine takva da deca sa invaliditetom, ako i dobiju tretmane rehabilitacije, ti tretmani traju kratko (desetak dana) i ne sprovode se, po rečima roditelja, kako treba.
U decembru ove godine imenovana v.d. direktora Doma zdravlja Biljana Jovanović je na pitanje da li će razmišljati o unapređenju rada službe za rehabilitacije Doma zdravlja Bečej u smislu da deca sa invaliditetom imaju adekvatne terapije, rekla je da želi da unapredi rad te službe, ali je potrebno da vidi kakve su mogućnosti.
Dosadašnju rukovodioci bečejske zdravstvene ustanove nisu ulagali u unapređenje rada službe za rehabilitaciju, niti su kao o posebno ugroženoj kategoriji stanovništva razmišljali o tome kako da obezbede kontinuiranu rehabilitaciju deci sa invaliditetom.
Po Pravilniku o nomenklaturi zdravstvenih usluga na primarnom nivou zdravstvene zaštite pacijentima, između ostalog, treba da se pruže i usluge kao što su kineziterapija dece sa smetnjama u razvoju.
Po podacima koje je redakcija Bečejskog mozaika prikupila krajem septembra 2024. godine, a prethodno 2021. godine za 2019, 2020. i 2021. godinu, deci sa invaliditetom na primarnom nivou zdravstvene zaštite skoro da se ne pružaju nikakvi terapijski tretmani.
Sada već bivši direktor Doma zdravlja Bečej Slobodan Dimitrov je u septembru 2024. godine, odgovarajući na pitanja novinara o zdravstvenoj zaštiti dece sa invaliditetom i smetnjama u razvoju u Službi fizikalne medicine i rehabilitacije Doma zdravlja od 1. januara do 20. septembra 2024. godine, naveo je da „podatak o broju pruženih usluga navedenoj kategoriji dece je nemoguće izvući jer sistem ne prepoznaje posebnu šifru za usluge za decu sa invaliditetom i smetnjama u razvoju“.
Upitan koliko je dece sa invaliditetom, smetnjama u razvoju i retkim bolestima sa teritorije opštine Bečej od pedijatara iz Dečjeg dispanzera upućeno na vežbe u Službu fizikalne medicine i rehabilitacije Doma zdravlja od 1. januara do 20. septembra 2024. godine, Dimitrov je saopštio: „Broj dece koji je upućen na rehabilitaciju u Službu rehabilitacije Doma zdravlja Bečej od strane pedijatara Dečijeg dispanzera iznosi 1“.
Nije, međutim, odgovorio na pitanje koliko je trajala rehabilitacija.
Po ranijim podacima Bečejskog mozaika prikupljenih 2021. godine za 2019, 2020. i 2021. godinu, Služba fizikalne medicine i rehabilitacije Doma zdravlja Bečej za tri godine pružila je tretmane za svega troje dece sa invaliditetom i to tek nekoliko nedelja.
Za tri godine na rehabilitaciji je bilo dvoje dece sa cerebralnom paralizom u trajanju od 6, odnosno 2 nedelje i jedno dete sa mišićnom distrofijom u trajanju od 3 nedelje.
Po zvaničnim podacima iz dva izvora, broj dece sa invaliditetom i smetnjama u razvoju, te dece koja boluju od retkih bolesti, u opštini Bečej je mali (mada ovo nisu realni podaci), te ne postoje opravdani razlozi da im se ne omogući rehabilitacija.
Naime, po podacima Dimitrova do septembra 2024. godine broj dece sa teritorije opštine Bečej upisan u Registar dece sa invaliditetom i smetnjama u razvoju je 22, a broj upisanih u Registar retkih bolesti je 3.
Po podacima Instituta „Batut“ u Registar dece sa smetnjama u razvoju sa teritorije opštine Bečej je do 7. novembra 2024. godine prijavljen 21 dete, a u Registru retkih bolesti do istog datuma evidentirano je 15 dece.
R.R. (13. deo serijala)