Posao održavanja javnih zelenih površina na teritoriji opštine Bečej od proleća 2023. godine je u nadležnosti privatnog partnera opštine. Pre oko godinu i po dana je oformljeno javno-privatno partnerstvo na pet godina, a privatni partner opštine je grupa firmi „Mašinac resursi“ d.o.o. Novi Sad, „Agro work HR“ d.o.o. Novi Sad „Ciklonizacija“ a.d. Novi Sad i „Rasadnik green in“ d.o.o. Rumenka.
Cena tog partnerstva u vreme zaključivanja ugovora na pet godina bila je 99,54 miliona dinara – 119,4 miliona sa PDV-om.
Pre toga je lokalni parlament u Bečeju 9. septembra 2022. bez ijedne reči rasprave dao saglasnost na predlog projekta javno-privatnog partnerstva za obavljanje usluge održavanja javnih zelenih površina na teritoriji opštine.
Održavanje javnih zelenih površina do tada je bilo u nadležnosti JP Komunalac, ali samo 20 odsto posla su obavljali radnici javnog preduzeća, dok 80 odsto je Komunalac dodelio ponuđačima u postupcima javnih nabavki.
O korisnosti javno-privatnog partnerstva je rečeno da će rashodi opštinskog budžeta će biti slični kao i pre toga, jer opština finansira održavanje zelenih površina, te da bi godišnji troškovi trebalo da budu oko 20 miliona dinara. Po procenama iz lokalne samouprave, pre zaključenja partnerstva, za javne zelene površine obezbeđivalo se oko 18 miliona dinara godišnje.
U budžetu opštine za 2025. godinu situacija je sledeća: za održavanje javnih zelenih površina predviđeno je ukupno 48,6 miliona dinara.
Poslovi privatnog partnera opštine
Privatni partner opštine u sklopu javno-privatnog partnerstva treba da se bavi zaštitom, očuvanjem, uređivanjem, održavanjem i unapređivanjem javnih zelenih površina – to podrazumeva održavanje parkova, drvoreda, zelenih površina na trgovima, kao i duž kolskog, pešačkog i biciklističkog saobraćaja, zaštitnog zelenila duž saobraćajnih površina, park šuma, spomen parkova, spomen groblja, zelene površine koje pripadaju stambenim zgradama u stambenim naseljima itd.
Uređenje i održavanje javnih zelenih površina obavlja se prema godišnjem programu, koji donosi Javno preduzeće Komunalac, najkasnije do 1. novembra za narednu godinu, a opština privatnog partnera kontroliše preko JP Komunalac – predstavnik Komunalca u nadzornom odboru društva posebne namene koje je formirano po ugovoru o javno-privatnom partnerstvu je zaposleni u Komunalcu.
Objašnjenje o potrebi partnerstva
Razlozi za javno-privatno partnerstvo (JPP) bili su, s jedne strane, nemogućnost da opština organizuje tu delatnost poveravanjem poslova nekom od postojećih javnih komunalnih preduzeća ili formiranjem novog, jer je procenjeno da je za takvu aktivnost potrebno izdvojiti značajna finansijska sredstva, te da je potpuno racionalno i finansijski opravdana realizacija projekta ugovornog JPP.
Druga grupa razloga je mogućnost prenosa određenih rizika na potencijalno zainteresovanog privatnog partnera.
Održavanje javnih zelenih površina treba da se obavlja u Bečeju i naseljenim mestima Bačko Petrovo Selo, Bačko Gradište, Radičević, Mileševo i Poljanice.
Program održavanja javnih zelenih površina se donosi na godišnjem nivou, a godišnjim planom predviđeno je održavanje zelenih površina, košenje travnjaka, uličnog i blokovskog zelenila, održavanje zelenih površina u parkovima, košenjem, održavanje zelenila u prigradskim naseljima, košenjem, košenje korovskih površina i neuređenih delova, košenje travnjaka po nalogu naručioca ili nadzornog organa.
Održavanje travnjaka podrazumeva aeraciju, prolećno grabljanje travnjaka pred prvo košenje, redovno košenje tokom godine sa sakupljanjem trave, utovar i odvoz u toku sezone, a u jesen se vrši sakupljanje lišća kao i odnošenje sa zelenih površina. Na mestima gde je potrebno radi se i ponovno podizanje uništenog.
Privatni partner opštine treba da kosi travnjak na ravnim terenima (3,5 miliona m2, 8 puta godišnje), da obavlja košenje na korovskim i neuređenim površinama (190.000 m2, 8 puta godišnje) i da uništava zeljastu vegetaciju na nepristupačnim tereni ma (3.000 m2, dva puta godišnje).
Privatni partner opštine je obavezan da poseduje svu neophodnu opremu, kadrove i poslovni i drugi kapacitet definisan konkursnom dokumentacijom.
U predlogu projekta o javno-privatnom partnerstvu navodilo se da su troškovi privatnog partnera opštine u prvoj godini obavljanja posla (ugovor bi se potpisalo na 5 godina) procenjeni na 20 miliona dinara.
U tom iznosu su bruto zarade 23 zaposlenih (prosečna bruto II zarada zaposlenih u privatnom sektoru za treći kvartal 2020. je iznosila 90.066,22 din), troškovi naknade za članove nadzornog odbora, troškovi osnovne opreme, nabavka voznog parka, nabavka opreme za osnovne delatnosti itd.
Međutim, na drugom mestu u projektu piše da su uslovi za obavljanje poslova i delatnosti održavanja javnih zelenih površina, što se prostorija tiče, jedna radna prostorija površine 12 m², a što se kadrovskog potencijala tiče, traži se 60 osoba na održavanju zelenih površina, pejzažni inženjer arhitekture, inženjer šumarstva, stručni saradnik na suzbijanju štetnih korova sa odgovarajućim sertifikatom, a od opreme se zahteva 60 leđnih trimera, 2 rajdera (mašina za košenje trave), 3 leđna duvača i jedna mašina za hidrosetvu, za stabilizaciju terena na podizanju travnjaka.
U vezi sa plaćanjem naknade privatnom partneru u predlogu projekta javno-privatnog partnerstva za održavanje javnih zelenih površina piše da će na osnovu overenih zapisnika i izveštaja o izvršenom tretmanu od strane nadzornog organa opštine i dostavljene ispravne fakture u skladu sa javnim ugovorom, opština isplatiti privatnom partneru naknadu za izvršene usluge u roku od 45 dana.
Nedugo zatim što je privatni partner preuzeo posao održavanja zelenih površina, građani opštine počeli su da se žale na nepokošenu travu na raskrsnicama, na obali reke Tise i na drugim javnim površinama, u Bačkom Petrovom Selu…
Visoka trava na pojedinim mestima ugrožavala je i bezbednost učesnika u saobraćaju.
Poskupljenje ugovora košenju
Cena javno-privatnog partnerstva za održavanje javnih zelenih površina 2023, u vreme zaključivanja ugovora na pet godina, bila je 99,54 miliona dinara – 119,4 miliona sa PDV-om – trebalo bi da je to godišnje oko 24 miliona dinara (sa PDV-om).
Potom je u martu 2024. došlo je do izmene u ceni, jer je na molbu Javnog preduzeća Komunalac privatnom partneru opštine delegirano i održavanje zelenih površina na grobljima u opštini.
Ukupan iznos naknade privatnom partneru opštine nakon izmene ugovora je 140,5 miliona dinara – 168,6 miliona sa PDV-om – godišnje bi to trebalo da bude oko 33 miliona dinara (sa PDV-om).
Po procenama iz opštine, pre zaključenja ugovora o javno-privatnom partnerstvu, za održavanje javnih zelenih površina lokalna samouprava na godišnjem nivou obezbeđivala je oko 18 miliona dinara.
R.R.
Projekat „Kuda idu naše pare – kontrola prodaje opštinske imovine i javno-privatnih partnerstava“ sufinansiralo je Ministarstvo informisanja i telekomunikacija
