trg_fontane
Posle dve godine ili tačnije rečeno male stagnacije, za vreme koje su se tradicionalni „Dani Josifa Marinkovića“, poznatiji pod imenom „Obzorja na Tisi“ odvijali kao sužena priredba revijalnog karaktera, zbog odsustva, odnosno preranog odlaska sa životne i radne scene njihovog prvog „lidera“, organizatora i nezaboravnog kulturnog poslenika, Zagorke Jegdić, ova jedinstvena manifestacija vokalne muzike u Srbiji, dostojno je, na radost mnogih, obnovljena, istovremeno proslavivši i punoletstvo.
Ovog maja, zahvaljujući velikom trudu i angažmanu njenih naslednika i nastavljača, nove mlade direktorke Marijane Baračkov, vrednih kolega i svih posvećenih saradnika iz Doma kulture i opštine Novi Bečej (koja je ponovo pokazala zanimanje za opstanak ovog, slobodno možemo reći „kulturnog brenda“ grada, ali i značajnog segmenta srpske muzičke umetnosti u celini), zatim pomoći Ministarstva kulture Republike Srbije, i, razume se, odlično pripremljenim učesnicima – mladim pevačima i klavirskim saradnicima, kao i vokalnim pedagozima i uglednom žiriju, koji su svi zajedno, pojedinačnim i ujedinjenim doprinosom nastavili Zagino delo.
Ponovo oživljeno Otvoreno takmičenje solo pevača sada je okupilo one najmlađe (njih dvadesetoro), rođenih u rasponu od 1987. do 1993. godine.
„Obzorja na Tisi“, 18. „Dani Josifa Marinkovića“, započela su 27. maja tradicionalnim polaganjem cveća na spomen ploču rodne kuće Josifa Marinkovića i posetom muzeju „Glavaševa kuća“, a potom i otvaranjem izložbe pejzaža „Vojvodina kakvu sam oduvek voleo“ slikara Gige Đuragića, „genetskog pesnika zemlje i svih njenih mena kroz godišnja doba i smene boja“ (po komentaru Dragomira Popnovakova), koje su pratile reči književnika i istoričara umetnosti Dragana Jovanovića Danilova (koji je nijanse umetnikovih „gustih i tajanstvenih slika“ uporedio s paletom engleskog slikara Džona Konstejbla), a na kraju ceremonije i tekstovi o ravnici u tumačenju dramske umetnice Andrijane Videnović.
Da je težište ovogodišnje manifestacije u skladu s brojem njenih slavljeničkih godina, stavljeno na izvođaštvo onih najmlađih koji željno očekuju priliku za veće i značajnije ogledanje pred publikom, organizatori su pokazali već na svečanom otvaranju započetom malim koncertom petoro učenika solo pevanja iz novobečejske opštine. Njihovo učešće bilo bi izlišno, s obzirom na to da su se sutradan pojavili i kao takmičari, da nisu svi otpevali po jednu romantičarsku pesmu Josifa Marinkovića kome je na ovaj način učinjen odgovarajući „omaž“ u skladu s kompozitorovom istorijskom ulogom kao rodonačelnika srpske solo pesme.
Stiče se utisak da je prvo veče, koje je sadržalo i nastup hora OŠ „Dr Đorđe Joanović“ iz Novog Miloševa, prvaka republičkog takmičenja horova u Zrenjaninu, a potom i program učenika Muzičke škole „Josif Marinković” iz Zrenjanina, koji je, istina, predstavio one najbolje, pobednike republičkog i međunarodnih takmičenja, možda bilo predugačko. Ipak, dovoljno je bilo da se umesto velikog javnog časa, na reprezentativnom koncertu nađu samo odabrani, poput izvanredne kamerne formacije trombonista, koralne zvučnosti, perfektne sinhronosti i besprekorne intonacije, prvenstveno i kao nastavljača vredne i priznate tradicije zrenjaninske škole trombona. Takođe je svoje učešće opravdala i spretna harfistkinja Lila Kovač, zanimljivi pijanista Anđelo Janjić, muzikalni klarinetista Nikola Jančić i temperamentni violinista Roberto Rac, pa i, kao slika zajedničkog rada, gudački orkestar škole pod vođstvom Gabrijela Vujadinova, sa solistkinjom na klaviru, Sanjom Mišković.
Drugi, i posebno uzbudljiv, takmičarski dan 18. „Obzorja na Tisi“, započeo je nadmetanjem najmlađih kandidata u pretkategoriji, u kojoj se predstavilo pet takmičarki i jedan takmičar, pevajući po dve numere – jednu ariju starog majstora i obaveznu solo pesmu Josifa Marinkovića. S obzirom na to da se radi o početnim godinama učenja pevanja i uzrastu u rasponu od 15. do 19. godine, bili smo prijatno iznenađeni postignutim nivoom izvođenja. Po odluci žirija (Vesna Opsenica, Marina Trajković-Bidžovski i Dimitrije Golemović) zlatne plakete osvojile su Tanja Đurđević (1994) iz Zrenjanina, lepo zatamnjenog, premda još ne i u potpunosti fokusiranog soprana, izražajne interpretacije i dobro pogođenih visina, kao i Marija Gligorević (1995) iz Beograda, korektna, ali još nedovoljno ekspresivna. Srebrne plakete u istom uzrastu dobili su muzikalna Ana Dutina (1993) iz Zrenjanina (najsnažnij utisak je ostavila zrelo izvedena i fino akcentovana Marinkovićeva „Kakve cura oči ima“) kojoj još nedostaju puni dah i sigurnost u dubinama, zatim i njena vršnjakinja Andrijana Brajović iz Beograda, školski „uredna“, ali još nedovoljno „otvorena“
i individualno profilisana, kao i devetnaestogodišnji Predrag Kačavenda iz Bočara, osećajni tenor prijatne boje, mekoće i dobrog izgovora, premda i s naporom dosegnutih visina. Marija Jelić iz Zemuna (1993), lepe pojave i stava i težnje ka neobuzdanijoj, „ličnoj“ interpretaciji, mada još s „manjkom“ tona, osvojila je bronzanu plaketu.
Naredna, dve godine starija kategorija, sa devet učesnika, donela je tri zlatne plakete i nagradu „Josif Marinković“. Najviše, 96 poena, dobio je upravo nosilac ovog priznanja (za pesmu „Pod prozorom“), bariton Stefan Hadžić (1989) iz Zemuna, toplog i zaobljenog tembra, premda još nedovoljno eksponiranog i „unutra“ uvučenog glasa, kojem se u daljem učenju, s njegovim dobrim pedagogom, muzikalnim baritonom, Nenadom Nenićem (koga pamtimo po odličnoj ulozi u Mocartovoj operi „Tako čine sve“, na sceni „Madlenijanuma“), otvaraju lepe perspektive umetničkog razvoja. Po broju poena (95) prati ga Andreja Savić (1992) iz iste zemunske škole „Kosta Manojlović“, mecosopranistkinja veoma kvalitetnog, baršunastog vokala, dobre dikcije i posebno zapaženog tumačenja Konjovićeve pesme „Jezero“. Istu ocenu žirija dobila je i godinu dana starija Evgenija Jeremić (1991) iz Kragujevca, vrlo izrazitog po dramskim valerima, sočnog i zaobljenog soprana, čija bi interpretacija bila upečatljivija da je doneta intonativno preciznije i podržana uverljivijom klavirskom pratnjom. Srebrna plaketa u ovoj kategoriji, sa 88 poena, pripala je Zrenjaninki Vesni Marković (1992) koja je iznenadila i srčanošću i odlukom da nastupi, uprkos trenutnoj zdravstvenoj slabosti, osvojivši publiku šarmantnim predavanjem duhovite pesme Francuza Erika Satija, kao i senzibilnim pevanjem Marinkovićeve „Gradinom zlato hodilo“. Isto priznanje, s tri poena manje, ponela je njena vršnjakinja, Aleksandra Stanković iz Subotice, koja je sa svojim izvanrednim klavirskim saradnikom, Filipom Milisavljevićem, kreirala i najprofesionalniji i stilski najostvareniji nastup u celini, pleneći i vođenjem fraze i muzikalnošću. Bečejskom baritonu Vlastimiru Saviću (1989), angažovanog tumačenja arije starog majstora i vrlo doživljenog i temperamentnog predstavljanja španskog kolorita u Kjarinoj kompoziciji „La Spagnola“, popuštanje koncentracije u Marinkovićevoj „Potok žubori“, oduzelo je bolji plasman (bronzana plaketa), a isto odličje dobile su i predstavnice zrenjaninske Muzičke škole „Josif Marinković“, Majda Mićević i Novobečejke Sanja Milenković i Elvira Mihaljfi, sve tri rođene 1991. godine, i iz klase profesorke Ane Aleksić Šajrer, odnosno Svetlane Birke.
U najstarijoj, drugoj kategoriji (za devojke rođene 1989. i mlađe) i mladiće (rođene 1987. i mlađe), s najobimnijim programom od četiri tačke (arija starog majstora, Marinkovićevo ostvarenje i pesma po slobodnom izboru, te operska arija), nagrađeni su takođe svi kandidati, a ona je iznedrila i laureata celog takmičenja. Počevši od bronzane plakete sa 75 poena, prvo pominjemo soprana Janu Momirović (1989) iz Zemuna, s pomalo vibrantnim glasom, najuspešniju u Granadosovoj „El tra la la“, a zatim i Kseniju Mihaljević (1989) iz Zrenjanina, fino obojenog mecosoprana, ali ne i najčistije intonacije, s osvojenih 82 boda, odnosno srebrnom plaketom. Andrijana Kuveljić (1989) iz Zemuna, odlučnog i samouverenog držanja, ostvarila je stilski fino pogođena tumačenja i sigurne visine (arija Rusalke), premda bi se očekivala i poželela i ekspresivnija i snažnija emisija tona. Najzahtevniji repertoar ovog dela konkursa, kao i učešće kandidata iz Novog Bečeja, učinili su da upravo ovde prepoznamo i ljubimce publike, a to su Ileš Bečei (1988), i njegova sugrađanka, Marina Krulj, maturantkinja zrenjaninske Muzičke škole „Josif Marinković“ u klasi Ane Aleksić Šajrer. Oboje je izvrsno, skladno i uživljeno pratila pijanistkinja Tina Nikolovski, u punoj meri doprinoseći njihovom uspehu, a on je Bečeiju, koji je ostavljao ujednačen utisak kompletnim nastupom (počev od staloženog, mirno fraziranog i muzikalnog vođenja fraze kod Bonončinija, do osećajnih, u jednom dahu ispevanih melizama Marinkovićeve „Iz grada u grad“) doneo srebrnu plaketu i veoma srdačan prijem posetilaca u dvorani Doma kulture. Laureatkinja celog takmičenja, a ta se titula dobija osvajanjem najviše ocene, Marina Krulj, svoje je odličje, po našem mišljenju, najviše zaslužila besprekornom interpretacijom arije Despine iz Mocartove opere „Tako čine sve“, ali i ukupnim držanjem, osmehom i finoćom, uprkos izvesnih intonativnih kolebanja u prvom delu programa. Na kraju ovog prikaza, mada nikako ne i po vrednosti doprinosa, ističemo prilježan, većinom savesno i odlično pripremljen i delotvoran udeo mladih klavirskih saradnika. Pored apostrofiranih Milisavljevića i Nikolovske, kao i Ljubice Blagojević, ali i nekolicine manje zapaženih, bez kojih bi pevački učinak bio svakako umanjen. Organizatori i svi zaposleni u Domu kulture zaslužuju čestitke na profesionalno obavljenim pripremama i uzornoj realizaciji manifestacije, a kako je sve izgledalo, može se reći da za sudbinu „Obzorja na Tisi“ ne treba brinuti. Naprotiv, pred njima stoje nova perspektiva i drugačiji zadaci, ali i poštovanje bogate osamnaestogodišnje tradicije.
Marija Adamov
