trg_fontane
U izveštaju o stepenu realizacije programa poslovanja Javnog preduzeća Vodokanal – izveštaj o prošlogodišnjem poslovanju preduzeća usvojen je krajem septembra na sednici Skupštine opštine – o realizaciji finansijskog plana piše da je programom poslovanja za 2018. godinu bio predviđen bruto dobitak od 1.313.000 dinara, međutim, na kraju 2018. godine javno preduzeće je ostvarilo manji pozitivan finansijski rezultat, bruto dobitak od 1.560,92 dinara.
Za potrebe pribavljanja mišljenja nezavisnog revizora za finansijske izveštaje za poslovnu 2018. godinu angažovane su usluge preduzeća „Centar za reviziju i ekonomska istraživanja“ iz Novog Sada. Javno preduzeće ima monopol u delatnosti vodosnabdevanja na teritoriji opštine.
U izveštaju su prikazane predviđene fakturisane količine pijaće vode, fakturisane količine za odvođenje i prečišćavanje otpadnih voda za Bečej, fakturisane količine tehničke vode u ostalim naseljenim mestima i njihov odnos sa ostvarenim fakturisanim količinama. Te količine se razlikuju od količine proizvedene sirove vode za tehnološke gubitke u Bečeju, za gubitke koji se stvaraju ispiranjem mreže u ostalim naseljenim mestima, za gubitke u vodovodnoj mreži zbog zastarelosti mreže, zbog krađe vode (ilegalni priključci), zbog neispravnih vodomera i zbog nepostojanja vodomera u naseljenim mestima i u stanovima u slučaju kolektivnog stanovanja.
U izveštajnom periodu, u Bečeju je fakturisano 92% planiranih kubnih metara vode i 78% planiranih kubnih metara otpadnih voda. Kod kategorije potrošača „privreda“ ostvareno je najveće odstupanje kod fakturisanja vode za 6% više u odnosu na plan, odnosno kod fakturisanja otpadnih voda za 33% manje u odnosu na plan.
Ostvarene količine fakturisane vode po kategorijama korisnika pokazuju da su količine kod svih korisnika na približno istom nivou u odnosu na 2017. godinu.
Analizirajući podatke može se zaključiti da je javno preduzeće ostvarilo smanjenje distribucije vode za 4% u odnosu na 2017. godinu, odnosno da se odvodilo i prečišćavalo otpadnih voda za 7% manje u odnosu na iste aktivnosti u 2017. godini. U izveštajnom periodu, plan fakturisanja vode u naseljenim mestima je ostvaren sa 96% a to je za 6% manje u odnosu na 2017. godinu. Podaci pokazuju da je realizacija u 2018. godini u svakom naseljenom mestu manja od realizacije u 2017. godini, dok se najveće odstupanje u odnosu na planirano evidentira u Mileševu, za 15% manje.
Procenat naplate fakturisanih količina pijaće i otpadne vode u Bečeju za 2018. godinu iznosi 69,85% i veći je u odnosu na 2017. godinu, dok je naplata ispostavljenih računa u naseljenim mestima ostvarena od 34,81%, manja u odnosu na 2017. godinu. Ukupan procenat naplate u 2018. godini je 61,71%, približno 0,53% manje u odnosu na 2017. godinu.
Može se zaključiti da je naplata komunalnih usluga u opštini Bečej opala u 2018. godini u odnosu na 2017. godinu, posebno u naseljenim mestima.
Izvori finansiranja
Glavni, direktni izvor finansiranja Vodokanala su sredstva preduzeća prikupljena od naplate isporučene količine vode i od usluga odvođenja i prečišćavanja otpadnih voda i obavljanje usluga trećim licima a indirektni izvor finansiranja je budžet opštine Bečej. U toku 2018. godine Vodokanalu su dodeljena sredstva za ukupno 13 projekata.
Obezbeđeno je 116.361.000 dinara – 64.379.000 dinara (55%) iz sopstvenih prihoda opštine Bečej i 51.982.000 dinara (45%) iz budžeta Vojvodine.
Nadležnost Vodokanala je i održavanje javnih bunara i atmosferske kanalizacije. Distribucija pijaće vode U 2018. godini na izvorištu je proizvedeno 2.901.062 kubnih metara vode, odnosno prosečno 92 litra u sekundi. Do jula meseca, pre puštanja u rad novih bunara, postojao je deficit vode za piće pri visokim temperaturama, a to je bila posledica nedovoljnog broja aktivnih bunara.
Trenutna raspoloživa količina vode sa 19 bunara, zbirnog kapaciteta od oko 94 litra u sekundi, zadovoljava potrošnju ali zbog kontinualnog opadanja izdašnosti starijih bunara, ovaj kapacitet se stalno smanjuje i ispad bilo kog bunara povlači za sobom uvođenje restrikcije u vodosnabdevanju u vidu smanjivanja pritiska u određenim vremenskim intervalima, piše u izveštaju Vodokanala.
Plan proizvodnje i potrebna ulaganja
U 2018. godini plan proizvodnje vode ostvaren je 102% (2.901.062 kubnih metara). Sa druge strane, u naseljenim mestima proizvedeno je 732.814 kubnih metara vode, što iznosi 91% planirane proizvodnje.
U izveštaju za 2018. godinu piše da su potrebne investicije za vodozahvat: godišnja fizička i hemijska revitalizacija četiri bunara, bušenje i opremanje baterije bunara B-II/1a, izgradnja poveznih cevovoda i elektroinstalacije, ugradnja novih elektroormara sa frekventnom regulacijom, bušenje bunara pored B-I/5 (otkupiti parcelu 10 m x 20 m pored postojećeg, sprovesti kao sanaciju ili slično-izraditi projektnu dokumentaciju), bušenje bunara pored B-I/6 (otkupiti parcelu 10 m x 20 m pored postojećeg, sprovesti kao sanaciju ili slično-izraditi projektnu dokumentaciju), zamena dotrajalih podzemnih visokonaponskih kablova u dužini od oko 1,8 km, ugradnja induktivnih merača protoka DN 100 mm na 9 bunara, ograđivanje (6 komada) i obeležavanje (svih) bunara po Elaboratu o zonama sanitarne zaštite, izgradnja sopstvene bežične mreže za komunikaciju sa bunarima.
Potrebne investicije i tekuće održavanje u fabrici vode su: zamena dotrajalih elektromotornih ventila u crpnoj stanici, izrada novog informacionog sistema upravljanja fabrikom vode i vodozahvata uključujući i video-nadzor, izrada elaborata gasne analize vode pre i posle degazacije, farbanje metalnih cevi degazatora i crpne stanice. Bačko
Petrovo Selo se snabdevalo vodom iz 9 arteskih bunara, a nakon izgradnje novog izvorišta, sa dva bunara bele vode.
Sadašnja raspoloživa količina vode zadovoljava potrošnju u zimskom periodu, ali pri većoj potrošnji vode zbog neadekvatne vodovodne mreže mogu nastati problemi sa pritiskom u vodovodnoj mreži. Plan proizvodnje ostvaren je sa 89,61%.
Potrebna ulaganja i radovi u Bačkom Petrovom Selu: izgradnja-rekonstrukcija magistralnog vodovoda, malterisanje i farbanje spoljašnje fasade hidroforskih kućica.
Bačko Gradište se snabdeva sa dva bunara bele vode. U završnoj fazi je izgradnja i opremanje trećeg bunara bele vode. Trenutna raspoloživa količina vode zadovoljava potrošnju, te je arteski bunar isključen (u funkciji je bio samo u letnjim mesecima pri većoj potrošnji vode). Kvalitet vode je nezadovoljavajući. Plan proizvodnje ostvaren je sa 96,03%.
Dezinfekcija vode se obavlja Oksihlorom proizvedenim na mestu potrošnje na bunarima B-3 i B-4, elektrolizom razblaženog rastvora industrijske soli i omekšane vode.
Potrebna ulaganja i radovi u Bačkom Gradištu su: daljinski nadzor nad upravljanjem bunara, instrumentacija i revitalizacija bunara B-3, omogućavanje većeg dotoka vode sa bunara B-4, postavljanje vodovodne mreže od 90 mm u ulici Partizanske od NOV do Dimitrija Tucovića, prevezivanje kućnih priključaka na nov cevovod i poništavanje paralelnog cevovoda, veliki servis stabilnog dizel agregata, obezbeđenje objekta agregata alarmom (učestala krađa), mesečna dezinfekcija bunara i ispiranje kompletne vodovodne mreže radi sprečavanja stvaranja taloga…
Radičević se snabdeva sa dva bunara koji rade, naizmenično, po pola meseca. Pored ova dva aktivna bunara postoji još jedan stari bunar koji peskari i dva nova bunara (iz 2008. godine) u „Parku”, koji nisu povezani i opremljeni.
Dezinfekcija vode se radi Oksihlorom proizvedenim u fabrici vode u Bečeju. Raspoloživa količina vode zadovoljava potrošnju ali je kvalitet vode nezadovoljavajući. Plan proizvodnje ostvaren je sa 82,86%. Potrebna ulaganja i radovi u Radičeviću su: ugradnja frekventnih regulatora na bunare, a da bi se zaštitili bunari od hidrauličnih udara, peskarenja i radi smanjenja potrošnje struje, ispitivanje bunara koji nisu u funkciji, daljinski nadzor nad upravljanjem bunara, mesečna dezinfekcija bunara i ispiranje kompletne vodovodne mreže radi sprečavanja stvaranja taloga… Poljanice se snabdevaju sa jednog „belog” bunara. Postoje dva stara bunara kao rezerve: B-2 sa dubinskom pumpom (ispravna) i B-1 sa klipnom pumpom (neispravna).
Za dezinfekciju vode se koristi Oksihlor koji se proizvodi u fabrici vode u Bečeju ali je kvalitet vode nezadovoljavajući. Plan proizvodnje je ostvaren sa 91,49%.
Potrebna ulaganja i radovi u Poljanicama su: mesečno ispiranje kompletne vodovodne mreže zbog velike koncentracije gvožđa i taloga, daljinski nadzor nad upravljanjem bunarom B-1, redovno održavanje 2 norton bunara…
Mileševo se snabdeva sa tri „bela” bunara, od kojih bunar B-1 je glavni bunar i daje 92% od isporučene vode, bunar B-2 radi samo pri većoj potrošnji, a bunar B-3 se uključuje samo ako dođe do kvara na bunaru B-1.
Trenutna raspoloživa količina vode zadovoljava potrošnju ali kvalitet vode je nezadovoljavajući. Za dezinfekciju vode se koristi Oksihlor koji se proizvodi u fabrici vode u Bečeju.
Plan proizvodnje ostvaren je sa 86,40%. Potrebna ulaganja i radovi u Mileševu su: ugradnja frekventnih regulatora na bunaru B-1 i B-2, daljinski nadzor nad upravljanjem bunara…
Kakvu vodu pijemo?
U izveštaju se navodi da „sa stanovišta kvaliteta vode u distributivnoj mreži, a na osnovu rezultata mikrobioloških i fizičko-hemijskih analiza, prerađena sirova voda odgovarala je zahtevima Pravilnika o higijenskoj ispravnosti vode za piće i Zakona o zdravstvenoj ispravnosti životnih namirnica i predmeta opšte upotrebe. Najveći problem vodosnabdevanja naseljenih mesta, sa stanovišta analize uzoraka vode jeste povećana količina amonijaka, gvožđa, mangana, kao i boja i mutnoća vode. Međutim, u pogledu problematike vodosnabdevanja, dati problem karakterističan je za celu Vojvodinu. Sa druge strane, mikrobiološka ispravnost vode je obezbeđena, tako da ova voda ne predstavlja veću opasnost za zdravlje korisnika u naseljenim mestima“.
Dezinfekcija vode u Bečeju i u Bačkom Gradištu obavlja se mešovitim dezinfektantom (Oksihlorom), proizvedenim na mestu potrošnje, elektrolizom razblaženog rastvora industrijske soli i omekšane vode, a u ostala naseljena mesta (osim Bačkog Petrovog Sela gde je gasno hlorisanje) transportuje se i dozira Oksihlor proizveden u fabrici vode u Bečeju.
Odvođenje otpadnih voda
Sistem odvođenja i prečišćavanja otpadnih voda je funkcionisao bez većih zastoja u toku 2018. godine, tvrdi se u izveštaju Vodokanala. „Naime, uređaj za prečišćavanje otpadnih voda radio je kontinualno, ali efekat prečišćavanja nije bio zadovoljavajući. U 2018. godini količina ispuštene vode je iznosila 1.091.789 m³, od čega je odbijen deo atmosferskih voda koje su takođe prošle kroz merač protoka. Sa odbijenom količinom atmosferskih voda ukupna količina ispuštenih otpadnih voda za 2018. godinu iznosi 726.826 m³, odnosno prosečno 23 l/s. Kao i prethodnih godina, izgrađeni kapaciteti uređaja ni u 2018. godini nisu bili iskorišćeni u hidrauličkom, ni u biološkom pogledu, dok funkcionisanje linije mulja je zapravo onemogućeno zbog zastarele opreme. Stoga, u narednim godinama treba razmišljati o značajnijim investicijama u pogon za odvođenje i prečišćavanje otpadnih voda.
U tom pogledu, javno preduzeće je planu javnih nabavki za 2018. godinu predvidelo javnu nabavku radova na sanaciji i dogradnji glavne crpne stanice (ti radovi su započeti 2019. godine; prim nov). Datim radovima, procenjene vrednosti od 32.000.000 dinara, predviđena je zamena kompletne hidromašinske opreme, pumpe za otpadnu vodu i izgradnja novog objekta za automatsku mehaničku rešetku. Realizacijom ove investicije poboljšao bi se efekat odvođenja otpadnih voda a dodatno bi se postigle uštede i na potrošnji električne energije. (…) Sredstva za ovu investiciju su obezbeđena u saradnji sa opštinom Bečej na javnom konkursu kod Pokrajinskog sekretarijata za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo“.
Za održavanje javnih bunara i atmosferskih kanala 700.000 dinara Odlukom o javnoj atmosferskoj kanalizaciji predviđeno je da se upravljanje i održavanje javne atmosferske kanalizacije realizuje redovnim održavanjem, investicionim održavanjem, vanrednim održavanjem i hitnim intervencijama.
Finansiranje ove delatnosti u 2018. godini javno preduzeće činilo je iz sredstava koja su obezbeđena u budžetu opštine u ukupnom iznosu od 1.400.000 dinara – 700.000 dinara za održavanje atmosferske kanalizacije i javnih bunara i 700.000 dinara za održavanje fontana (dve fontane u centru grada).
Javno preduzeće Vodokanal nema potrebnu mehanizaciju za održavanje većih atmosferskih kanala (melioracionih kanala) koji se najčešće nalaze na periferijama građevinskog reona, a te kanale je ranije održavalo JVP „DTD – Srednja Bačka“ Bečej. „Dakle, iznosi iz budžeta opštine Bečej za 2018. godinu trošeni su prvenstveno za hitne intervencije održavanja atmosferske kanalizacije, dok sredstva za investicije u izgradnju novih objekata sistema atmosferske kanalizacije kao i za održavanje većih atmosferskih kanala (melioracionih kanala) bi trebalo da budu deo srednjoročnog plana razvoja, odnosno jedna od stavki za razmatranje o usvajanju pri izradi budžeta opštine Bečej za naredne godine“.
U oblasti održavanja atmosferske kanalizacije i fontana na teritoriji opštine Bečej, u izveštaju Vodokanala se napominje da se za te poslove mora obezbediti novac u budžetu opštine, „makar i u smislu sufinansiranja, a sa krajnjim ciljem da se aktivnosti održavanja atmosferske kanalizacije i fontana mogu izvršavati blagovremeno i na neophodan način“.
Zimi bez očitavanja vodomera
Očitavanje vodomera počinje krajem marta i traje do novembra, poslednje nedelje u mesecu očitavaju se vodomeri u Bečeju, poslednjeg dana u mesecu očitavaju se vodomeri radnih organizacija, a početkom meseca se taj posao obavlja u naseljenim mestima. Tokom zime se vodomeri ne očitavaju, već se potrošači akontaciono zadužuju, po proseku iz prethodnog perioda očitavanja vodomera. U cilju veće efikasnosti i smanjenja troškova Vodokanal je nabavio vodomere za daljinsko očitavanje: do kraja 2018. godine ugrađen je 51 vodomer na daljinsko očitavanje a na tim poslovima angažovan je jedan radnik. Ovom investicijom, piše u izveštaju, olakšava se organizacija očitavanja (smanjuje se potrebno vreme i broj radnika za očitavanje) i dobijaju se informacije kao što su identifikacija i tip uređaja, verzija softvera, ukupan i rezervni protok, status greški i status memorije, praćenje potrošnje na licu mesta, detektovanja curenja vode i pucanja cevi, memorisanje broja merenja sa datumom i vremenom i dvosmerna komunikacija.
U 2018. godini ukupno je zamenjeno 532 vodomera, 398 u Bečeju, 56 u Bačkom Petrovom Selu, 62 u Bačkom Gradištu, 11 u Radičeviću, 5 u Mileševu. Što se priključaka na vodovod i kanalizaciju tiče, u 2018. godini je urađen 31 priključak na javni vodovod, 33 priključaka na javnu kanalizaciju i dva nova priključka na atmosfersku kanalizaciju.
R.M. (10. deo)
Projekat „Odluke u ime građana 2019“ sufinansiran je iz budžeta opštine Bečej. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
(Tekst je objavljen 18. oktobra u 785. broju Bečejskog mozaika)
