Beloruskinja Svetlana Aleksijevič dobila je ovogodišnju Nobelovu nagradu za književnost.
U obrazloženju Švedske akademije se navodi da je Aleksijevič nagrađena „zbog njenog polifonog pisanja, spomenika patnji i hrabrosti našeg vremena“.
Aleksijevič je privukla pažnju kritike svojim stilom i novinarskim izveštajima iz politički turbulentne Rusije.
Isprva se bavila istraživačkim novinarstvom, a među najpoznatijim knjigama su opisi rata u Avganistanu koji je vodio Sovjetski Savez 80-ih i knjiga o černobiljskoj katastrofi.
Aleksijević je rođena 1948. godine u Ukrajini od oca Belorusa i majke Ukrajinke. Po završetku očeve vojne službe porodica se preselila u Belorusiju gde je Svetlana Aleksijevič na univerzitetu u Minsku od 1967. do 1972. studirala novinarstvo.
Tokom novinarskog rada, godinama je prikupljala materijal za svoju prvu knjigu „Nežensko lice rata“ koja je objavljena 1985. Zasnovana na razgovorima sa stotinama žena koje su učestvovale u Drugom svetskom ratu, to je prva knjiga u ciklusu „Glasovi utopije“ u kojima je Aleksijevič život u Sovjetskom Savezu opisivala iz perspektive pojedinca.
Kao prvu knjigu od koje treba početi čitati Svetlanu Aleksijevič, sekretarka Švedske akademije je preporučila upravo „Nežensko lice rata“.
„Posredstvom svog izvanrednog metoda pažljivo komponovanim kolažima ljudskih glasova Aleksijevič je produbila naše shvatanje cele ere“, navodi se u tekstu na sajtu Nobelove nagrade.
U „Glasovima iz Černobilja“ opisivala je posledice nuklearne katastrofe iz 1986, a u „Dečaci od cinka“ predstavila je sovjetske vojnike u Avganistanu.
Sekretarka Švedske akademije Sara Danius je navela da je Aleksijevič provela skoro 40 godina istražujući bivši Sovjetski Savez, ali da se njen rad ne tiče istorije već „nečeg beskonačnog“. Aleksijevič je „mapirala dušu“ sovjetskog i postsovjetskog naroda, rekla je Danius.
Zbog kritika režima, Aleksijevič periodično živi u inostranstvu Italiji, Francuskoj, Nemačkoj i Švedskoj.
Beograd, 8. oktobar 2015. (Beta)