Fotografija je ilustracija (Foto: pexels.com)Bečej se danas, 15. avgusta, pojavio na spisku rešenja o proglašenju zaraženog i ugroženog područja od afričke kuge svinja na sajtu Ministarstva poljoprivrede – na tom spisku je danas 146 mesta iz 43 opštine u Srbiji.
Danas je i na zvaničnom sajtu opštine Bečej objavljeno rešenje Uprave za veterinu Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede od 14. avgusta kojim je naseljeno mesto Bečej proglašeno zaraženim područjem od zarazne bolesti afričke kuge svinja kod domaćih svinja, a Bačko Petrovo Selo i Radičević proglašeni su ugroženim područjima.
U rešenju Uprave za veterinu navodi se da je 11. avgusta Upravi za veterinu Ministarstva poljoprivrede Veterinarska inspekcija Južnobačkog upravnog okruga prijavila pojavu zarazne bolesti afrička kuga svinja kod domaćih svinja na gazdinstvu ID 801003010833 u naseljenom mestu Bečej, a na osnovu izveštaja o izvršenom dijagnostičkom ispitivanju Naučnog instituta za veterinarstvo Novi Sad broj 14172 od 10. avgusta 2023. godine i Naučnog instituta za veterinarstvo Srbije iz Beograda broj 01-6958 od 10. avgusta 2023. godine.
U rešenju piše da se područje poluprečnika najmanje tri kilometra oko žarišta zaraze u naseljenom mestu Bečej proglašava zaraženim područjem od zarazne bolesti afričke kuge svinja kod domaćih svinja i obuhvata naseljeno mesto Bečej.
Navodi se i da se područje poluprečnika najmanje 10 kilometara oko žarišta zaraze u naseljenom mestu Bečej proglašava ugroženim od zarazne bolesti afričke kuge svinja kod domaćih svinja i obuhvata naseljena mesta Bačko Petrovo Selo i Radičević na teritoriji opštine Bečej.
Lovište „Bečejski salaši” na teritoriji opštine Bečej proglašeno je područjem visokog rizika od zarazne bolesti afrička kuga svinja i sprovode se sve mere u skladu sa Naredbom o preduzimanju mera za sprečavanje unošenja, pojave, otkrivanja, širenja, suzbijanja i iskorenjivanja zarazne bolesti afričke kuge svinja u Republiku Srbiju (Sl. glasnik RS br. 612019, 58/2019 i 65/2023) i posebnim propisom, navodi se u rešenju Uprave za veterinu Ministarstva poljoprivrede.
Šta je zabranjeno na zaraženom području?
U rešenju se navodi da će se na zaraženom području, radi suzbijanja i iskorenjivanja afričke kuge svinja sprovoditi sledeće mere: eutanazija svih svinja na zaraženom gazdinstvu, bez odlaganja, pod nadzorom veterinarskog inspektora; neškodljivo uklanjanje leševa uginulih i ubijenih svinja i sprovođenje svih drugih mera na zaraženom gazdinstvu u skladu sa posebnim propisom; popis svih gazdinstava na kojima se drže i uzgajaju svinje, ažuriranje registra svinja na gazdinstvu, u što kraćem roku, a nakon završenog popisa gazdinstava, vršiće se obeležavanje i registracija neobeleženih svinja, pod nadzorom veterinarskog inspektora; zabrana premeštanja i prevoza svinja na javnim ili privatnim putevima, osim ako je neophodno po putevima na gazdinstvu, kada takvo premeštanje i prevoz odobri veterinarski inspektor (navedena zabrana se ne primenjuje ako se svinje prevoze drumskim ili železničkim saobraćajnicama bez istovara ili zaustavljanja, a od navedene zabrane može da se odstupi kada se svinje za klanje dopremaju izvan zaraženog područja u klanicu koja se nalazi u zaraženom području na hitno klanje); čišćenje, dezinfekcija i po potrebi dezinsekcija, što je pre moguće nakon kontaminacije, kamiona, drugih vozila i opreme koji se koriste za prevoz svinja, drugih životinja ili materijala koji mogu da budu kontaminirani (kao što su leševi, stočna hrana, stajnjak i drugo); kamion ili vozilo, koji su upotrebljeni za prevoz svinja ne smeju da napuste zaraženo područje dok se ne očiste i dezinfikuju i dok ih veterinarski inspektor ne pregleda i ponovo odobri za prevoz; zabrana ulaska i izlaska drugih domaćih životinja na i sa gazdinstva bez odobrenja veterinarskog inspektora; prijavljivanje veterinarskom inspektoru, bez odlaganja, svake obolele ili uginule svinje sa gazdinstva, koji nalaže odgovarajuća ispitivanja; zabrana organizovanja sajmova, izložbi i drugog okupljanja životinja, prodaja hrane životinjskog porekla i hrane za životinje van poslovnog prostora, kao i rada stočnih pijaca; zabrana premeštanja svinja sa gazdinstva na kome se drže dok ne protekne najmanje 40 dana od sprovedenog čišćenja i prve dezinfekcije, po potrebi i dezinsekcije zaraženih gazdinstava (nakon 40 dana, u skladu sa posebnim uslovima veterinarski inspektor može da odobri premeštanje svinja sa gazdinstva, kako bi se prevezle direktno u klanicu, ha hitno klanje, ako je moguće u zaraženom ili ugroženom području, objekat za neškodljivo uklanjanje leševa ili odgovarajuće mesto gde se svinje odmah uništavaju, a njihovi leševi neškodljivo uklanjaju pod nadzorom veterinarskog inspektora, druge objekte koji se nalaze u zaraženom području, u posebnim slučajevima); veterinarski inspektor može da odobri da se svinje prevezu direktno u klanicu pod uslovom da se obavesti veterinarski inspektor odgovoran za klanicu o upućivanju svinja i da se po prispeću svinja u klanicu o tome obavesti veterinarski inspektor koji je odobrio upućivanje svinja na klanje; da se po dolasku u klanicu svinje drže i kolju odvojeno od drugih svinja; da veterinarski inspektor tokom ante i post mortem pregleda koji se obavlja na klanici ne ustanovi simptome koji ukazuju na afričku kugu svinja; meso mora da se pošalje tako da se pošiljka zapečati pre otpreme i ostane zapečaćena tokom prevoza; da se sveže meso svinja preradi ili obeleži specijalnom oznakom i obradi odvojeno u objektima koje za tu svrhu odredi ministarstvo.
Kada mere zbog novih žarišta traju duže od 40 dana, pa je zbog toga ugrožena dobrobit životinja ili su se pojavili drugi problemi u držanju svinja na zahtev vlasnika, veterinarski inspektor može da odobri premeštanje svinja sa nekog gazdinstva u zaraženom području u skladu sa posebnim propisom.
Veterinarski inspektor može da odobri klanje svinja na gazdinstvu za sopstvene potrebe u zaraženom području na zahtev vlasnika/držaoca svinja u skladu sa posebnim propisom i pod sledećim uslovima: da je vlasnik gazdinstva u zaraženom području koji ima nameru da izvrši klanje svinja radi proizvodnje mesa za sopstvene potrebe najavio najmanje 24 časa ranije klanje veterinarskoj organizaciji koja sprovodi Program mera zdravstvene zaštite životinja u zaraženom području na kojem se gazdinstvo nalazi; da su obezbeđene potrebne biosigurnosne mere prilikom klanja svinja (mesto klanja na ograničenom prostoru, čišćenje i dezinfekcija, uslovi za neškodljivo uklanjanje sporednih proizvoda životinjskog porekla na gazdinstvu i mere sprečavanja prenošenja i iznošenja potencijalno infektivnog materijala); da se klanje svinja obavlja u prisustvu veterinara iz nadležne veterinarske organizacije koji će potvrditi da su svinje namenjene za klanje isključivo zdrave životinje koje ne pokazuju nikakve simptome bolesti, što je ekvivalentno ante mortem pregledu životinja na klanici; da je veterinarski inspektor obavešten od veterinara da su ispunjeni svi potrebni uslovi za klanje. Pre klanja na gazdinstvu, dostaviće se uzorak u laboratoriju radi dijagnostičkog ispitivanja na afričku kugu svinja. Izuzetno, ukoliko iz objektivnih razloga nije moguće uzorkovati, dostaviti ili obraditi uzorke ante mortem (krv živih životinja), može se dozvoliti klanje na gazdinstvu uz uzorkovanje post mortem. Meso svinja zaklanih na gazdinstvu za sopstvene potrebe ne sme se koristiti niti otuđivati i mora ostati na gazdinstvu do dobijanja rezultata dijagnostičkog ispitivanja na afričku kugu svinja. Ukoliko je rezultat negativan, veterinar će vlasniku, odnosno držaocu svinja dozvoliti korišćenje mesa i o tome obavestiti nadležnog veterinarskog inspektora, a ako se dobije pozitivan rezultat na afričku kugu svinja postupiće se u skladu sa posebnim propisima.
Zabranjen je i promet semena, jajnih ćelija i embriona svinja sa gazdinstava koja se nalaze u zaraženom području.
Neophodna je, zatim, i primena biosigurnosnih mera koje mora da sprovodi svaka osoba koja ulazi ili izlazi sa gazdinstva u zaraženom području u cilju smanjenja rizika od širenja virusa afričke kuge svinja uključujući i obavezno držanje svinja u ograđenom objektu ili prostoru, odnosno zabranu držanja svinja na otvorenom.
Zabranjena je upotreba pomija u ishrani svinja; ubijanje i klanje domaćih svinja na gazdinstvima, a na osnovu analize rizika i u skladu sa epizootiološkom situacijom u cilju sprečavanja širenja bolesti; držanje svih svinja na gazdinstvu u zatvorenim objektima, osim određenih vrsta svinja koje zahtevaju posebne uslove držanja u ograđenim prostorima, a radi sprečavanja kontakta sa svinjama sa drugih gazdinstava i/ili divljim svinjama; ubijanje svinja ukoliko se drže slobodno (na ispaši)…
Zabranjeno je ponovno naseljavanje svinja na gazdinstvima na kojima je izvršena depopulacija u periodu trajanja mera na području proglašenim zaraženim od afričke kuge svinja kod domaćih, odnosno divljih svinja.
Mere na zaraženom i ugroženom području
Mere na zaraženom i ugroženom području primenjuju se u skladu sa posebnim propisom, najmanje dok se ne obavi čišćenje, dezinfekcija, a po potrebi dezinsekcija poslednjeg zaraženog gazdinstva; svinje na gazdinstvima ne pregledaju i laboratorijski ne ispitaju, odnosno dok se ne sprovede uzimanja uzoraka i testiranje kojim se omogućuje isključivanje virusa afričke kuge svinja na predmetnim gazdinstvima. Period trajanja mera zabrane i ograničenja u zaraženom i ugroženom (restriktivnom) području koji iznosi 40 dana od poslednjeg slučaja afričke kuge svinja, može se skratiti u skladu sa posebnim propisom, odnosno u skladu sa naredbom, ako se ove mere odnose na farme zatvorenog tipa u restriktivnom području, na osnovu procene rizika, u skladu sa rezultatima molekularnih ispitivanja i kliničkih pregleda i ako su sprovedene mere kontrole i nadzora afričke kuge svinja na farmi zatvorenog tipa. Ovaj period trajanja mera zabrane i ograničenja prometa svinja na farmama zatvorenog tipa ne može biti kraći od 15 dana, odnosno trajanja perioda monitoringa/nadzora afričke kuge svinja, u skladu sa propisima i standardima Evropske unije u WOAH. Ako se ovo odstupanje u trajanju mera primenjuje na premeštanje i upućivanje svinja sa farme zatvorenog tipa na druga gazdinstva ili u klanicu za vreme trajanja mera u zaraženom i ugroženom području na kojem se farma nalazi, po prispeću na drugo gazdinstvo ili na klanje u zaraženom i ugroženom području ili izvan njega, gazdinstvo ili klanica prispeća se stavlja pod službeni nadzor u istom periodu od najmanje 15 dana nakon prijema pošiljke. Period trajanja mera zabrane i ograničenja prometa svinja koji ne može bit kraći od 15 dana, može se primeniti i u kanalisanim kontrolisanim sistemima proizvodnje, na osnovu procene rizika, u slučajevima kada se određene faze proizvodnje sprovode prema unapred utvrđenom planu, odnosno kada se svinje dopremaju i otpremaju sa/na farme/gazdinstva u cilju završetka jedinstvenog proizvodnog ciklusa. Ovakva gazdinstva/farme u kanalisanim sistemima proizvodnje mogu se smatrati farmama zatvorenog tipa i stavljaju se pod službeni nadzor za vreme trajanja proizvodnog ciklusa, navodi se u rešenju Uprave za veterinu Ministarstva poljoprivrede.
K.D.F. (Opširnije u Bečejskom mozaiku 18. avgusta)
